کپی دیجیتال | کپی دیجیتال : تجهیزات چاپ دیجیتال | پرینتر | فتوکپی | دستگاه کپی | زیراکس | کونیکا | اچ پی | شارپ | ریکو
کلمهی «کارتریج» یا Cartridge به قلب هر چاپگر اشاره دارد؛ قطعهای که وظیفه دارد رنگ یا پودر چاپ را در خود نگه دارد و در زمان چاپ، آن را روی کاغذ منتقل کند. اگر چاپگر را مانند بدن انسان فرض کنیم، کارتریج نقش خون در گردش چاپ را دارد. بدون آن، حتی بهترین دستگاه چاپ هم نمیتواند هیچ متنی یا تصویری را روی کاغذ بیاورد. این قطعه، رابط اصلی بین دستگاه دیجیتال و دنیای فیزیکی مستندات است و کیفیت نهایی خروجی مستقیماً به سلامت و نوع کارتریج وابسته است.
بیشتر بخوانید: خرید دستگاه کپی استوک ارزان؛ بررسی سلامت و کارایی برندهای محبوب
انواع کارتریجها
کارتریجها بر اساس فناوری چاپگر (جوهرافشان یا لیزری) به دو دستهی اصلی تقسیم میشوند که هر کدام مکانیسم عملکرد و ساختار متفاوتی دارند.
۱. کارتریج جوهرافشان (Ink Cartridge)
این نوع کارتریج در چاپگرهای جوهرافشان (Inkjet Printers) به کار میرود.
ساختار و عملکرد:
کارتریج جوهرافشان محفظهای پلاستیکی یا فومی است که حاوی جوهر مایع با پایهی رنگدانه یا رنگ (Dye) است. این جوهر از طریق منافذ بسیار ریزی که در نازلهای کارتریج تعبیه شدهاند، تحت فشار حرارتی (در تکنولوژی حرارتی) یا فشاری (در تکنولوژی پیزوالکتریک) به شکل قطرات میکروسکوپی روی سطح کاغذ اسپری میشود.
جزئیات فنی:
- تعداد رنگها: شامل چهار رنگ اصلی (سیاه، فیروزهای، سرخابی و زرد – CMYK) است که یا به صورت یکپارچه (کارتریج سهرنگ و یکرنگ) یا به صورت کارتریجهای مجزا برای هر رنگ عرضه میشوند.
- فناوری چاپ: برای چاپ عکس و طرحهای گرافیکی که نیاز به طیف وسیعی از رنگها و انتقال ظریف جوهر دارند، ایدهآل است.
مزایا:
- کیفیت بسیار بالا در چاپ عکس و جزئیات ریز.
- هزینهی اولیهی خود دستگاه چاپگر معمولاً پایینتر است.
- قابلیت چاپ روی انواع مختلفی از کاغذهای مخصوص عکاسی.
معایب:
- خشک شدن جوهر: اگر چاپگر برای مدت طولانی استفاده نشود، جوهر داخل نازلها خشک شده و باعث گرفتگی و نیاز به سرویس یا تعویض کارتریج میشود.
- سرعت چاپ نسبتاً پایینتر نسبت به لیزریها.
- هزینهی جوهر به ازای هر برگ چاپ بالاتر است.
۲. کارتریج تونر (Toner Cartridge)
این کارتریج مختص چاپگرهای لیزری (Laser Printers) است و پایهی اصلی کارکرد آنها را تشکیل میدهد.
ساختار و عملکرد:
کارتریج تونر، محفظهای است که حاوی پودر تونر است. تونر مخلوطی بسیار ریز از ذرات پلاستیک، کربن، و مواد شیمیایی است که با حرارت ذوب میشوند.
فرآیند چاپ به این صورت است که ابتدا درام (قطعه حساس به نور) توسط لیزر شارژ الکتریکی میشود تا تصویر مورد نظر روی آن حک شود. سپس پودر تونر (که دارای بار الکتریکی مخالف است) جذب نقاط حکشده روی درام میشود. در نهایت، درام با کاغذ تماس پیدا میکند و تونر تحت حرارت و فشار بسیار زیاد فیوزر (Fuser Unit) روی فیبر کاغذ ذوب و تثبیت میشود.
مزایا:
- سرعت چاپ بسیار زیاد (ایدهآل برای چاپ اسناد متنی در حجم بالا).
- عمر طولانیتر تونر؛ پودر بر خلاف جوهر خشک نمیشود.
- هزینهی هر برگ چاپ (CPP) به طور قابل توجهی پایینتر از جوهرافشان است.
- وضوح و خوانایی متنهای سیاه و سفید بسیار بالا است.
معایب:
- وزن کارتریج تونر به دلیل ماهیت پودری آن بیشتر است.
- هزینهی اولیهی خرید خود دستگاه چاپگر لیزری معمولاً بالاتر است.
تفاوت تونر و کارتریج
بسیاری از کاربران مبتدی این دو اصطلاح را با هم اشتباه میگیرند، در حالی که رابطهی آنها یک رابطهی جزء به کل است.
تونر چیست؟
تونر همان مادهی مصرفی پودری است که در چاپگرهای لیزری به کار میرود. این مادهی شیمیایی عامل اصلی ایجاد رنگ (سیاه یا رنگی) روی کاغذ است و تنها نقش واسطهی رنگی را دارد.
کارتریج چیست؟
کارتریج یک واحد کامل، مهندسیشده و قابل تعویض است که شامل چندین جزء حیاتی است؛ مهمترین وظیفهی آن، نگهداری ایمن تونر (در چاپگر لیزری) یا جوهر (در چاپگر جوهرافشان) و همچنین ادغام با سیستم انتقال تصویر چاپگر است.
به بیان سادهتر و دقیقتر:
تونر مادهی چاپ است؛ اما کارتریج، مجموعهای مکانیکی و الکترونیکی است که تونر را در خود جای میدهد، میزان مصرف آن را کنترل میکند و آن را به درام یا هد چاپگر میرساند تا چاپ نهایی انجام شود.
بنابراین، وقتی در بازار میگویند «تونر کونیکا» یا «کارتریج اچپی»، منظور همان واحد کامل کارتریج تونر است که حاوی پودر تونر است.
اجزای مهم کارتریج تونر (واحد کامل)
کارتریجهای تونر، به ویژه در سیستمهای پیچیدهتر اداری (مانند پرینترهای چندکاره)، شامل اجزایی فراتر از صرفاً پودر هستند که برای عملکرد صحیح ضروریاند:
- مخزن تونر (Toner Hopper): محفظهی اصلی برای نگهداری پودر تونر. این مخزن دارای یک دریچه یا ورودی برای شارژ مجدد در مدلهای قابل شارژ است.
- درام (Drum Unit): در برخی مدلها، درام بخشی جداگانه است و در برخی دیگر (به ویژه کارتریجهای کوچکتر)، به صورت یکپارچه با کارتریج عرضه میشود. وظیفه آن ایجاد بار الکتریکی یکنواخت و سپس انتقال تصویر لیزری به سطح خود است.
- چیپ (Chip/IC Counter): یک مدار الکترونیکی کوچک که به طور مداوم تعداد صفحات چاپشده را شمارش میکند و اطلاعات وضعیت کارتریج (سطح باقیمانده) را به چاپگر ارسال میکند. این چیپ اغلب دلیل اصلی عدم شناسایی کارتریج شارژی است.
- مگنت رولر (Magnetic Roller/Developing Roller): این رولر مغناطیسی با کمک میدان مغناطیسی، پودر تونر را به صورت یکنواخت و با غلظت مناسب به سطح درام میرساند تا انتقال رنگ دقیق باشد.
- بلید تمیزکننده (Wiper Blade): پس از اتمام انتقال تصویر، مقادیر کمی از پودر تونر روی سطح درام باقی میماند. بلید تمیزکننده این پودرهای اضافه را جمعآوری کرده و به مخزن بازیافت هدایت میکند تا کیفیت چاپ بعدی حفظ شود.
- دندهها و اتصالات مکانیکی: مجموعهای از چرخدندهها که اطمینان میدهند چرخش درام و مگنت رولر با سرعت و زمانبندی دقیق انجام شود.
انواع کارتریج از نظر کیفیت و ساخت
هنگام خرید مواد مصرفی، کارتریجها بر اساس منبع تولید به سه دستهی اصلی تقسیم میشوند که تأثیر مستقیمی بر قیمت و کارایی دارند:
۱. کارتریج اصل (Original OEM)
این کارتریجها توسط سازندهی اصلی چاپگر (مانند Konica Minolta، HP، Canon، Xerox و غیره) تولید میشوند.
- ویژگیها: بالاترین استانداردهای کیفیت، سازگاری ۱۰۰٪ با دستگاه، بهترین عملکرد در حفظ سلامت قطعات داخلی چاپگر و طول عمر تضمینشده.
- نکته: معمولاً گرانترین گزینه هستند، اما ریسک خرابی چاپگر به دلیل استفاده از مواد نامناسب را به صفر میرسانند.
۲. کارتریج طرح یا Compatible (غیر اصل)
این کارتریجها توسط شرکتهای ثالث و مستقل تولید میشوند تا جایگزینی ارزانتر برای مدلهای OEM باشند.
- ویژگیها: قیمت پایینتر (گاهی تا ۵۰٪ ارزانتر). کیفیت چاپ میتواند بسیار متغیر باشد؛ برخی مدلها ممکن است غلظت رنگ کم یا مشکلات ریزش پودر داشته باشند.
- نکته: سازگاری آنها توسط چیپهای مهندسی معکوس شده تضمین میشود.
۳. کارتریج شارژی یا Refilled
این کارتریجها در واقع همان کارتریجهای مصرفشدهی اصلی هستند که پس از خالی شدن، توسط متخصصان باز شده، پودر یا جوهر داخل آنها تخلیه شده و مجدداً با مواد جدید پر میشوند.
- ویژگیها: اقتصادیترین گزینه برای چاپ روزمره و غیرحساس.
- نکته: به دلیل فرسودگی درام و بلید در کارتریجهای شارژی، کیفیت چاپ افت میکند و ممکن است نیاز به تعویض قطعات داخلی (مانند درام) در هر بار شارژ یا بعد از چند شارژ وجود داشته باشد.
نحوهی نگهداری صحیح از کارتریج (به ویژه تونر)
حفظ عملکرد صحیح کارتریجها میتواند عمر مفید آنها را افزایش داده و از هزینههای تعمیر و نگهداری پیشگیری کند:
- شرایط محیطی: کارتریجها (به ویژه جوهرافشان) را در محیط خشک و خنک و به دور از تابش مستقیم نور خورشید نگه دارید. گرما باعث تغییر در خواص شیمیایی جوهر یا پودر میشود.
- دست نزنید: اکیداً از لمس سطح حساس درام (چه در کارتریج جوهرافشان و چه در تونر) خودداری کنید. چربی طبیعی دست میتواند عملکرد الکترواستاتیک درام را مختل کرده و منجر به لکههای دائمی در چاپ شود.
- حمل و نقل: هنگام جابجایی یا انتقال کارتریجهای تونر، آنها را بهصورت افقی حمل کنید تا از پخش شدن پودر در مخزن و در نتیجه روی قطعات داخلی چاپگر جلوگیری شود.
- پس از نصب: بعد از نصب کارتریج نو یا شارژ شده، توصیه میشود چند برگ تست چاپ بگیرید (ترجیحاً با استفاده از ابزارهای کالیبراسیون نرمافزاری چاپگر) تا پودر یا جوهر به طور یکنواخت در سیستم توزیع شود.
- فقط در صورت لزوم خارج کنید: کارتریج را برای مدت طولانی در محیط بیرون از دستگاه قرار ندهید، به خصوص کارتریجهای جوهرافشان که نازلهای آنها سریعاً خشک میشود.
جمعبندی
کارتریج، عنصر کلیدی در هر چاپگر است و مستقیماً بر کیفیت چاپ، سرعت کار و هزینهی نهایی (هزینه به ازای هر برگ) تأثیر دارد. انتخاب بین جوهرافشان و لیزری، و سپس انتخاب بین کارتریج اصل و طرح، تصمیمی استراتژیک بر اساس حجم کاری و حساسیت به وضوح تصویر است. برای دفاتر و شرکتها با حجم چاپ بالا، استفاده از کارتریج تونر اورجینال کونیکا مینولتا یا برندهای معتبر دیگر، با توجه به هزینه اولیه بالاتر، بهترین انتخاب برای حفظ ماندگاری و وضوح چاپ در سطح حرفهای بلندمدت است.
انتخاب درست، آینده موفقیت شماست!
برای اطمینان از انتخاب بهترین کارتریج دستگاه کپی که دقیقاً با نیازها و بودجه شما هماهنگ باشد، همین امروز با کارشناسان مجرب کپی دیجیتال تماس بگیرید یا با مراجعه حضوری به فروشگاه ما، از نزدیک با قابلیتهای دستگاهها آشنا شوید. ما آمادهایم تا با ارائه مشاوره تخصصی و دموهای عملی، شما را در این مسیر یاری کنیم.
همین حالا با ما تماس بگیرید: 09126121556 – 09190291416
آدرس فروشگاه: تهران، ضلع جنوب غربی میدان انقلاب، پاساژ زندگی، طبقه دوم 02166904216
برای دیدن کلیپهای آموزشی، تست دستگاههای کپی و بهره مندی از تخفیفات کپی دیجیتال حتما در پیج اینستاگرام کپی دیجیتال عضو شوید.
